Miguel Espinosa: Stuitende burgers

sbpatroonlijn
esst

Roman in de Spaanse Bibliotheek
1993

Origineel: La fea buguesía
Uit het Spaans vertaald
door Adri Boon

294 pagina’s
paperback met stofomslag
ISBN 9789074622035
NUR 302
Euro 15,00

Lees een fragment (PDF)

Niet meer bij de boekhandel.
Dit boek kan direct bij de uitgeverij worden besteld met dit formulier.

espinosa

De stuitende burgers die dit onorthodoxe werk bevolken leven in de Spaanse provincie, tijdens het bewind van Franco. Maar de bourgeois-karikaturen die Miguel Espinosa met meesterhand tekent blijven altijd en overal geldig. Messcherp analyseert hij een reeks soms lachwekkende en vaak tenenkrommende anekdotes uit de levens van een aantal exemplarische arrivisten, daarmee genadeloos de vloer aanvegend met de gevaarlijke en minder gevaarlijke deelgenoten van het Geld en de Macht.

'Stuitende burgers' is de enigszins vrije vertaling van 'La fea burguesía', de titel van het boek dat in 1990 postuum verscheen bij uitgeverij Alfaguara en dat de aanzet vormde voor de heruitgave van het werk van Espinosa (Murcia, 1926-1982). Het is in feite een uitweiding van het gedachtegoed en de literaire stijl die Espinosa al had ontwikkeld in Escuela de mandarines en Tríbada. Het is echter een toegankelijker en minder complex boek dan deze laatste twee en daarom een goede manier om met het werk van deze uitzonderlijke cult-schrijver in contact te komen. La fea burguesía was in 1991 (tezamen met o.a. Galíndez van Manuel Vázquez Montalbán) een van de zes finalisten van de Spaanse Premio Nacional de Narrativa.

Stuitende burgers kan niet worden beschouwd als een traditionele roman; een duidelijke verhaalslijn ontbreekt, hoewel de afzonderlijke vertellingen onderling wel degelijk verband hebben. In het eerste deel, 'De Middenklasse', worden de levens geschetst van een aantal relatief ongevaarlijke, maar desalniettemin behoorlijk stuitende bourgeois-echtparen. In vier hoofdstukken passeren ze de revue, met hun bezigheden, hun vooroordelen en affecties, hun kinderen en hun gevulde beurzen. Espinosa heeft zijn pen ruimschoots in de ironie gedoopt om een aantal treffende karikaturen neer te zetten, en die vervolgens definitief het bos in te sturen.

Het tweede en langste deel heeft als titel 'De Genietende Klasse' en is in feite één lange litanie uit de mond van een zekere Camilo, die als ambassadeur van zijn Weldoener (lees ook: Caudillo) in goede doen is geraakt. Geschraagd door zijn propvolle beurs stort hij een lange reeks weerzinwekkende anekdotes, bespiegelingen, commentaren en meningen uit over de eenvoudige worstenverkoper Godínez, die al dit verschrikkelijks in stilte aanhoort en het optekent, om er later getuigenis van te kunnen doen.

Recensies

'Espinosa's observaties getuigen van een nauwkeurige en hardnekkige observatie van deze subcultuur. Die krijgen trefzeker gestalte in het eerste deel van het boek, dat in vier hoofdstukken even zovele echtparen schildert. Het tweede deel, dat het grootste deel van het boek beslaat, is geschreven als een monoloog van de burger Camilo, die als ambassadeur van zijn Weldoener fortuin heeft gemaakt en dat graag wil weten.'
Ger Groot in NRC Handelsblad

'Er bestaan in de moderne literatuur weinig boeken die zo consequent anti-bourgeois zijn als Stuitende burgers, de postuum verschenen roman van Miguel Espinosa (...)
Je krijgt als lezer niet de kans om medelijden te voelen met het stuitende volk dat Espinosa beschrijft. Hij laat de gevoelloosheid zien achter de tranerige liefdadigheid van de burgers, de hardheid achter hun sentimentalisme, de onechtheid achter de van oor tot oor met cosmetica bewerkte pokerfaces. Nooit vergeet hij dat een bontmantel een huid is die van dier veranderd is. Burgers likken naar boven en schoppen naar onder.
Stuitende burgers is met dit alles geen ironisch boek, ook al parodieert Espinosa meesterlijk het taalgebruik van de bourgeois.'
Peter Venmans in het Nieuw Wereldtijdschrift