Miquel de Palol: De Tuin der Zeven Schemeringen |
||
Roman in de Spaanse Bibliotheek Origineel: El Jardí dels Set Crepúscles 1088 pagina’s, gebonden Lees de eerste pagina's |
||||||
De Tuin der Zeven Schemeringen is een monumentale raamvertelling in de traditie van De verhalen van Duizend en Eén Nacht, Decamerone en Manuscript gevonden te Zaragoza, en wordt beschouwd als een van de grootste Catalaanse romans uit de tweede helft van deze eeuw. In een bijna duizelingwekkende stroom van verhalen, verteld door uiteenlopende personages, wordt de lezer meegevoerd in het raadselachtige machtsspel dat zich aan het einde van de twintigste eeuw ontrolt. Wat gebeurt er precies in het bergpaleis waar een aantal invloedrijke figuren zich verschansen tegen het oorlogsgeweld? Welke bedoelingen hebben zij met hun verhalen? Wat is de rol van de hoofdpersoon in het geheel? Wie is de mysterieuze Omega, en wat is de kracht van het verloren gegane juweel? Vele literaire genres worden op meesterlijke wijze verweven in deze indrukwekkende compositie van Miquel de Palol. Miquel de Palol (Barcelona, 1953) is afkomstig uit een befaamde Catalaanse dichtersfamilie. Hij had een respectabel poëzie-oeuvre op zijn naam staan, toen hij in 1989 verraste met zijn eerste roman, De Tuin der Zeven Schemeringen. Ook in Nederlandse vertaling bij MKW verschenen is zijn spectaculaire ridderroman Igur Nebli. Lees het artikel door Rosa Mora, chef van de cultuurredactie van het dagblad El País, dat zij schreef bij de verschijning van de Castiliaanse editie. Lees het interview met Miquel de Palol door Frans Oosterholt, dat verscheen in Esquire. |
||||
Recensies |
||
Nederland en Vlaanderen 'De Tuin der Zeven Schemeringen is niet alleen een heel dikke, maar ook een verbazingwekkend rijke en rijpe roman. Een roman die je pas na een aantal opmaten verwacht, niet als debuut (...) De Tuin der Zeven Schemeringen is zo'n roman die lijkt te willen wedijveren met de werkelijkheid. De mastodontische omvang, de gelaagde constructie en de pluriforme inhoud vormen een wereld op zichzelf (...) Welke ingang tot De Tuin der Zeven Schemeringen de lezer ook neemt, overal hoort hij een lofzang op de literatuur als de onbegrensde ruimte waar verteller en luisteraar (schrijver en lezer) naar hartelust kunnen speculeren over de twee grote raadsels die het menselijk bestaan altijd hebben overheerst en dat altijd zullen blijven doen: zijn eigen wezen en dat van de werkelijkheid waarvan hij deel uitmaakt (of denkt deel uit te maken). Palol vertolkt deze lofzang met zoveel plezier, inzet, eruditie, hartstocht en allure dat je niet anders kunt concluderen dan dat de contemporaine Catalaanse literatuur blaakt van zelfvertrouwen.' 'Men gaat elkaar verhalen vertellen, intrigerende verhalen, prachtige verhalen, meeslepende verhalen. Ze worden afgewisseld met haast socratische gesprekken over de liefde, de wiskunde, de politiek, het bankwezen, de kunst, de literatuur (bijvoorbeeld wat vertellen eigenlijk is) en nog veel meer (...) Palol is een dichter, niet zomaar een dichter, maar een poëet tot de derde macht: zijn vader was het en zijn grootvader ook. Aan zijn manier van vertellen merk je dat niet, die is nuchter, kalm, intelligent en altijd zeer toegankelijk. Het dichterlijke zit 'm in de ernst waarmee Palol talrijke aspecten van het leven, niet van gevoel ontbloot, door zijn personages onder woorden laat brengen en, zeg ik erbij, op elkaar laat rijmen. (...) 'Ik raakte geleidelijk aan in een roes, het beste bewijs dat hier wijn van een excellent jaar werd geschonken.' 'Palol beschrijft het internationale bankbedrijf alsof het de hofhouding van koning Arthur of de godenwereld rond de Nibelungenring was, en daarmee begint zijn literaire inventiviteit pas goed. Elk van de verhalen die worden verteld vertegenwoordigt een eigen stijl en genre. Er zijn vertellingen in de stijl van Duizend-en-een Nacht, een piratenverhaal, een Ilias-episode (compleet met Homerische vergelijkingen), een verhaal naar markies De Sade, kabbalistische speculaties, fragmenten van Griekse tragedies (met een onvervalste Klytemnestra), ridderromans, sprookjes en spionageverhalen.' (...) 'Een intrigerend en soms duizelingwekkend avontuur.' 'Duizelingwekkend. Alsof je acht verdiepingen over de trap omhoog bent geklauterd en dan met een supersnelle lift -zzzzoef- weer op de begane grond belandt. Je voelt de treden nog in je knieën natrillen en een beetje verbaasd merk je dat je weer bent waar je begon. Een verhaal in een verhaal in een verhaal in een verhaal -enzovoort. Acht lagen diep en je raakt nergens de kluts kwijt. Een prestatie van formaat, die Miquel de Palol hier heeft neergezet.' (...) 'De Tuin der Zeven Schemeringen is nauwelijks te benoemen. Avonturenroman, psychologische roman, spionageroman? Het is het allemaal. Scènes die getuigen van een platonische liefde worden moeiteloos afgewisseld met excessieve porno, een historische beschrijving met science-fiction, wetenschap met charlatenerie. Laten we het makkelijk houden: Miquel de Palol laat prachtige vissen zien in een aquarium vol helder water.' 'Het is onmogelijk hier zelfs maar bij benadering een idee te geven van de inhoudelijke en stilistische rijkdom van deze toch wel bijzonder lijvige Catalaanse roman. (...) De Tuin der Zeven Schemeringen is een ronduit schitterende roman, die getuigt van een uitgesproken beheersing van uiteenlopende literaire genres. De lezer wordt onverbiddelijk meegesleept in een bij momenten adembenemend gevecht tussen geweld en macht. De als dichter bekend staande auteur levert hier met zijn romandebuut alleszins een indrukwekkende prestatie.' 'De opmars van het proza na de dictatuur heeft ertoe geleid dat de Catalaanse literatuur vrij abrupt verrijkt werd met uiteenlopende genres die voorheen niet of nauwelijks aanwezig waren. Zo deden naast de bovengenoemde genres onder meer Catalaanstalige historische romans, reisromans, avonturenromans, autobiografieën, dagboeken (opnieuw) hun intrede in het literaire panorama van Catalonië. Deze plotselinge diversiteit op het gebied van proza heeft een weerslag gehad op de kaleidoscopische roman El Jardí dels Set Crepúscles van Miquel de Palol. Dit 800 bladzijden tellende werk, waarin prozatekst wordt afgewisseld met gedichten, bevat kenmerken van uiteenlopende genres: de detectiveroman, science fiction, de fantastische, de realistische roman, de stuiverroman... Technisch gezien sluit deze roman aan bij de rijke traditie van de Duizend en één Nacht en Don Quijote de la Mancha. Met eerstgenoemde deelt het werk van De Palol de raamvertellingen, met de tweede het raadsel met betrekking tot de herkomst van het verhaal, de diverse vertellers die over elkaar heen schuiven, de verschillende werkelijkheidsniveaus binnen de fictie en de veelvuldige literaire verwijzingen. Overeenkomstig de woorden waarmee Cervantes het vijftiende-eeuwse Catalaanstalige meesterwerk Tirant lo Blanc beschreef: de personages van El Jardí dels Set Crepúscles slapen, bedrijven de liefde, doden en vertellen verhalen. Misschien is deze roman wel de meest interessante exponent van het hedendaagse Catalaanse proza, een proza dat het woord hervonden heeft.' Andreu van Hooft Comajuncosas in Bzzletin van januari 1993 (Themanummer over de moderne Spaanse literatuur) Bij de Belgische oud-premier Guy Verhofstadt (door de NOS geïnterviewd op 23-11-2012) staat De tuin... ook in de boekenkast (voor de kijker links naast zijn hoofd). Spanje 'Literatuur met een hoofdletter.' 'Een barokke zinsbegoocheling, een narratief summum, dat als onvermijdelijk opduikt in de context van de Catalaanse en Spaanse literatuur van het einde van deze eeuw.' 'Een van de belangrijkste experimenten van de Spaanse literatuur van de laatste jaren. Een roman die het voorbeeld van Borges, Calvino en Perec volgt... De inzet op het pure genot van het vertellen, op het spel met de taal.' 'Het is bemoedigend dat er nog iemand in staat is om terug te keren tot de wortels van het genre, om ons dat zeldzame genot te verschaffen, geschapen uit vergetelheid en vragen, dat wij zoeken in de kracht van de fictie... Meesterwerken zijn altijd voortgevloeid uit het nobelste van de literaire ambitie, en de moed en de kracht waarmee dit boek is geschreven zijn een troostrijk bewijs dat die adeldom nog steeds bestaat.' Eén ding is zeker: De Tuin der Zeven Schemeringen zal worden beschouwd als een klassieker uit de Catalaanse literatuur van de tweede helft van deze eeuw, zo niet van de hele eeuw.' |
||